Abbenes

In de middeleeuwen behoorde Abbenes tot het abdij van Noordwijkerhout. Aan deze geschiedenis heeft het dorp haar naam te danken: ‘het nes van de abt’. Omdat het dorp oorspronkelijk een eiland was – te midden van de woeste ‘Waterwolf’ – kwam het na de drooglegging geïsoleerd in het polderlandschap te liggen. Vanuit de lucht zijn de vroegere contouren van het eiland goed te onderscheiden van de rechte en gelijkmatige kavels van het ‘nieuwe’ land.
Tot vlak na de Tweede Wereldoorlog was Abbenes een agrarisch dorp;  inwoners waren direct of indirect afhankelijk van de landbouw. In die tijd was de gemeenschap – door het isolement – naar binnengekeerd en op zichzelf gericht. Met de aanleg van betere verbindingen en de ontwikkeling van enige bedrijvigheid raakten Abbenessers meer verbonden met de buitenwereld.
De eerste huizen in Abbenes werden gebouwd langs de Hoofdvaart. Vanaf de jaren ’60 is het dorp langs beide zijden van de vaart flink uitgebreid. De woningen uit deze periode kennen weinig variatie; de straten zijn strak en rechtlijnig. Omdat de woningvoorraad voor een derde bestaat uit corporatiewoningen, trekt Abbenes lagere inkomensgroepen. Het gemiddeld besteedbaar inkomen is hier het laagste van alle kleine Haarlemmermeerse kernen. Toch is het aantal huishoudens dat rondkomt van het sociaal minimum beperkt: 20 van de 470. Nu steeds meer huurwoningen in de verkoop worden gedaan, kan Abbenes sociaaleconomisch gaan veranderen. Recent is het kleinschalige bouwproject ‘Zilvervloot’ met 22 nieuwbouwwoningen gerealiseerd. Door de nabijheid van Schiphol zijn er echter nauwelijks nog mogelijkheden tot verdere uitbreiding.
Luchtfoto van Abbenes ten westen van de Hoofdvaart (foto: Kees van der Veer)
De geïsoleerde ligging in Haarlemmermeer heeft waarschijnlijk bijgedragen aan het hechte gemeenschapsgevoel in het dorp. Bewoners wonen er al lang, kennen elkaar goed en organiseren samen veel activiteiten. De langere woonduur tekent de leeftijdsopbouw van Abbenes. De voor Haarlemmermeer zo karakteristieke bevolkingsgolven zijn hier afgevlakt. Het aantal kinderen en jongeren neemt in de komende jaren maar beperkt af. Basisschool ‘De Tonne’ is in het schooljaar 2016/2017 veranderd in een integraal kindcentrum (IKC), waar kinderen van 0 tot 13 jaar worden opgevangen. Het Kindcentrum levert een bijdrage aan de vitaliteit van het dorp. Niet alleen als brede voorziening voor kinderen, maar ook als ‘huis’ voor allerlei activiteiten in het dorp.
De wijkbevolking is tegelijkertijd wel aan het vergrijzen. De afgelopen vijftien jaar is het aandeel 65- en 75-plussers verdrievoudigd. Het aantal alleenstaande ouderen is in dezelfde mate toegenomen. Gebrek aan elementaire voorzieningen in de buurt maakt de veroudering van de wijkbevolking een punt van aandacht.