Raadhuis van voormalige gemeente Haarlemmerliede Spaarnwoude

Halfweg

Wanneer in 1852 het Haarlemmermeer wordt drooggelegd moet een nieuw stoomgemaal bij Halfweg de verloren boezemcapaciteit compenseren. Halfweg is als dubbeldorp verbonden met Zwanenburg. In de 19e eeuw maakte het dorp een flinke groei door en naburig Zwanenburg profiteerde en groeide mee. De (historische) banden, ontstaan uit werk en vereniging, maken Halfweg en Zwanenburg tot één gemeenschap. De kernen hebben samen één dorpsraad. Halfweg heeft relatief veel eenpersoonshuishoudens en een oudere bevolking.

Infrastructuur kan verbinden en scheiden

Halfweg is halverwege gelegen tussen Haarlem en Amsterdam. In 1839 reed hier de eerste stoomtrein van Nederland op het traject Amsterdam – Haarlem ook langs station Halfweg. In 1941 werd het station gesloopt maar na jaren van afwezigheid werd in 2012 het nieuwe station, nu Halfweg-Zwanenburg genaamd, geopend. De spoorlijn loopt dwars door het dorp, en de noodzaak tot verbinding tussen Haarlem en Amsterdam drukt ook een andere stempel op het dorp. In 1957 moest het centrale dorpsplein met tramhalte (het Dr. Baumannplein) wijken voor de verbreding van de hoofdweg en kwam er een definitieve scheiding tussen de woningen van het noordelijk en zuidelijk deel. In 2020 werden de N200 en de Boezembruggen gerenoveerd. Hierbij lag de nadruk op het verbeteren van de leefbaarheid. Dit werd gedaan door de aanleg van meer groen en een wandelpad over de brug. Ook zorgt de brug in het geheel nu voor een scherpere bocht, waardoor automobilisten moeten afremmen. Maar de weg blijft dwars door het dorp lopen. 

Tijdens de rit door Halfweg zijn de kenmerkende silo’s van de suikerfabriek duidelijk te zien. Deze komen uit de tijd dat hier suikerbieten werden geteeld. In 1862 neemt de beetwortelsuikerfabriek intrek in Huize Swanenburg. Daar ontstaat, na een fusie en overname, een enorm fabriekscomplex. De suikerbietenfabriek sloot haar deuren in 1992. Het oude fabrieksterrein is de afgelopen jaren ontwikkeld tot ‘SugarCity’; een multifunctioneel complex met detailhandel, congreszalen en kantoren, met als grote trekpleister ‘Amsterdam The Style Outlets’. Voor de druk van de steden hoeft men niet ver te zoeken in Halfweg, het station en de infrastructuur laten zien dat de verbinding tussen Haarlem en Amsterdam altijd een grote rol hebben gespeeld in het dorp. Maar ook Haarlemmermeer, toen nog het ‘Haarlemmer -Meer’, heeft lang druk uitgeoefend op deze kern.